Τουρκοκυπριακή ανταρσία του 1963-64

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ Π.Α.Ο.Κ. ΚΥΘΡΕΑΣ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑΝΤΑΡΣΙΑ ΤΟΥ 1963-64

Ο Πνευματικός Αθλητικός Όμιλος Κυθρέας «Π.Α.Ο.Κ.» διαδραμάτισε ρόλο σημαντικότατο κατά την περίοδο της τουρκικής ανταρσίας του 1963-64. Το οίκημα του έγινε Αρχηγείο της Εθελοντικής Εθνοφρουράς που δημιουργήθηκε τότε, ενώ πολλά από τα μέλη του στελέχωσαν τις ομάδες που συστάθηκαν για αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας και απειλής.

Ο Ανδρέας Κανικλίδης, αξιωματικός της εθελοντικής Εθνοφρουράς διηγείται: Δόθηκε εντολή από την Κυβέρνηση να δημιουργηθεί Εθελοντική Εθνοφρουρά στην περιοχή Κυθρέας. Συστάθηκε τότε ένας πυρήνας αποτελούμενος από το Χριστοφή Μακρή, που είχε τη γενική ευθύνη, τον Ανδρέα Κανικλίδη, βοηθό του, τον Χαράλαμπο Χατζημοιραίο, τον Κώστα Λοΐζου και τον Γεώργιο Σαββίδη από το Τραχώνι. Ο πυρήνας αυτός θα προχωρούσε στη δημιουργία και οργάνωση των ομάδων της περιοχής Κυθρέας.

Ο Ανδρέας Κανικλίδης και Κώστας Λοΐζου εκπαιδεύτηκαν από Ελλαδίτες Αξιωματικούς στην περιοχή της Παιδαγωγικής Ακαδημίας. Μετά το πέρας της εκπαίδευσής τους ανέλαβαν με τη σειρά τους την εκπαίδευση των νέων από την ευρύτερη περιοχή της Κυθρέας.

Ιδρύθηκε στη συνέχεια το 351 Τ.Π., με έδρα τον Π.Α.Ο.Κ., που υπαγόταν στο 4^ο τακτικό Συγκρότημα που είχε έδρα το Λευκόνοικο.

Το τάγμα αποτελείτο από οκτώ διμοιρίες:

Διμοιρίες Κυθρέας
1η Διμοιρία:	Διμοιρίτης, Κώστας Λοΐζου Βοηθός Διμοιρίτης, Κώστας Κανικλίδης
2η Διμοιρία:	Διμοιρίτης, Ανδρέας Βαφειάδης Βοηθός Διμοιρίτης, Κώστας Φραγκούδης
3η Διμοιρία:	Διμοιρίτης, Τάκης Παπαζαχαρίου Βοηθός Διμοιρίτης, Γεώργιος Χειλάς
Διμοιρία Νέου Χωρίου:	Διμοιρίτης, Παναγιώτης Ζαβρός Βοηθός Διμοιρίτης, Πέτρος Κυριακίδης
Διμοιρία Τραχωνίου:	Διμοιρίτης, Γεώργιος Σαββίδης Βοηθός Διμοιρίτης, Γεώργιος Κιττήρας
Διμοιρία Παλαικύθρου:	Διμοιρίτης, Ανδρέας Παπαβαρνάβας
Διμοιρία Έξω Μετοχίου:	Διμοιρίτης, Παναγιώτης Ιωάννου (Μάτσιος) Βοηθός Διμοιρίτης, Παναγιώτης Κάντης
Διμοιρία Χάρτζιας:	Διμοιρίτης, Σάββας Κακουλλής

Ασυρματιστές, που έτυχαν εκπαίδευσης, ήταν ο Κώστας Φωτίου και Παντελής Στυλιανίδης.

Υπεύθυνοι για την τροφοδοσία και για ποικίλη βοήθεια ήταν ο Γαβριήλ Λουκαΐδης και Μιχαήλ Αδαμίδης (Παστός).

Χρηματική βοήθεια έδωσαν πολλοί κάτοικοι της περιοχής Κυθρέας. Σημαντική ήταν η προσφορά των πιο κάτω:

• Π.Α.Ο.Κ Κυθρέας. Διέθεσε £700 για αγορά υλικών κατασκευής  πυρομαχικών.
• Αδελφοί Μακρή Ασβεστοποιΐα
• Γιάννης Μακρής
• Σοφοκλής Ακαθιώτης
• Αντώνης Λεμονοφτίδης

Μεγάλο μέρος του οπλισμού της Εθελοντικής Εθνοφρουράς αποθηκεύτηκε στις οικίες του Νικόλα Κανικλίδη και Χρίστου Ζαμπακίδη. Αξιωματικοί της Εθελοντικής Εθνοφρουράς Κυθρέας ήταν ο Χριστοφής Μακρής και Ανδρέας Κανικλίδης. Σημαντικότατη ήταν η προσφορά του Κύπριου αξιωματικού του Ελληνικού Στρατού Κώστα Παπαϊωάννου (Πλατή) που είχε τη γενική ευθύνη της οργάνωσης και εκπαίδευσης της Εθνοφρουράς της περιοχής Κυθρέας.

Σημαντική ήταν η βοήθεια του τομεάρχη της Ε.Ο.Κ.Α. Θάσου Σοφοκλέους που σήμερα είναι πρόεδρος των Συνδέσμων Αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α., του Αξιωματικοί του Ελληνικού Στρατού Λάμπη Σπυρόπουλου, των Αξιωματικών της Ε.Φ. Λάμπρου Χαραλαμπίδη ως  επίσης και της Αστυνομικής Διεύθυνσης της Κυθρέας.

Οι Εθελοντές Εθνοφρουροί στελέχωσαν τα φυλάκια που δημιουργήθηκαν σε καίρια σημεία της περιοχής Κυθρέας και συγκεκριμένα:

• Στην περιοχή της Καμάρας
• Στην οικία του Χρίστου Πετρή
• Στην οικία του Βάσου Νικολαΐδη
• Στις Καμάρες της Χαλεύκας
• Στη Χαλεύκα
• Στο Σταυρί
• Στο Γιαιλά
• Στη Χάρτζια
• Στον Κορνόκηπο
• Στο Έξω Μετόχι
• Στο Νέο Χωρίο
• Στο Τραχώνι
• Στη Βώνη

Ο Λόχος Κυθρέας στάληκε στον Πενταδάκτυλο, στην Άσπρη Μούττη για αντιμετώπιση Τουρκικής Επίθεσης. Παρέμεινε εκεί για ένα μήνα και έφερε σε πέρας την αποστολή του με απόλυτη επιτυχία.

Κατά τη διάρκεια των Διακοινοτικών Ταραχών 1963-64 έχασε τη ζωή του ο Κώστας Σαββίδης, ιδρυτικό μέλος του Π.Α.Ο.Κ. και προπονητής της ποδοσφαιρικής του ομάδας.

Υπηρέτησαν στην Εθελοντική Εθνοφρουρά πέραν των εκατόν Εθνοφυλάκων εκ των οποίων οι πιο πολλοί από τον Π.Α.Ο.Κ.